Hoe leer je een kind klokkijken?

We zijn als volwassenen allemaal met de tijd bezig en houden de klok nauwlettend in de gaten. Het voelt als zo vanzelfsprekend. Totdat je een kind wilt leren om klok te kijken. Best lastig uitleggen!

Tijdsbesef leren

Klokkijken is een proces wat al vroeg begint. Voordat je kind op school in aanraking komt met de klok kun je hem/haar al bewust maken van tijd. Dit kan gemakkelijk door het in het dagelijks leven te benoemen ‘over vijf minuten gaan we weg’ bijvoorbeeld, of ‘als de grote wijzer boven staat gaan we eten’ . Dit besef is de eerste stap in het leren klokkijken.

Als je kind al een beetje besef van tijd en klokken heeft, is het een goede toevoeging om een klok te geven waarmee ze kunnen spelen. Dit kan een speelgoedklok zijn of een oude klok. Het belangrijkste hieraan is dat kinderen de wijzers kunnen bewegen, zodat ze leren dat de ene wijzer sneller beweegt dan de ander en bewust bezig zijn met de cijfers. Gebruik hierbij een klok met cijfers. Pas als een kind het klokkijken op een wijzerklok met cijfers goed onder de knie heeft, kun je overstappen naar tijdsaanduiding met Romeinse cijfers of streepjes.  

Leren klokkijken op een wijzerklok

In groep 3 beginnen kids met klokkijken op school. Ze leren eerst de hele en halve uren te kennen op een wijzerklok. Zorg dat je thuis hetzelfde niveau aanhoudt en richt je met je uitleg ook op de hele en halve uren. Je kunt uitleggen dat de uren worden aangegeven worden door de kleine wijzer. De grote wijzer is in deze fase alleen belangrijk als hij helemaal boven staat of helemaal beneden.

Als je kind de hele en halve uren van de klok begrijpt kun je vertellen dat de grote wijzer ook kwartieren, vijf minuten en tien minuten aangeeft en dat er 60 minuten in een uur zitten. Als je een speelgoedklok hebt is het handig om deze te gebruiken in je uitleg. Je kind ziet dan hoe de kleine wijzer reageert op het draaien van de grote wijzer. 

Merk je dat je kind hier moeite mee heeft en het verschil niet goed weet tussen de grote en de kleine wijzer? Dan kun je één van de wijzers een ander kleurtje geven (smeer er bijvoorbeeld wat typ-ex op en kleur het in met een stift). Zo is het voor het kind een stuk duidelijker welke wijzer de uren en welke wijzer de minuten aangeeft en zal het leren klokkijken makkelijker zijn. 

Leren klokkijken op een digitale klok

Leren klokkijken op een digitale klok is stap twee. De meeste kinderen leren dit in groep 5. De moeilijkheidsgraad zit hem bij deze klok in de uren ná 12 uur ‘s middags. Je moet rekenen om erachter te komen hoe laat het is (er 12 vanaf aftrekken). Voor de minuten en kwartieren is dit nog lastiger omdat je moet kunnen rekenen tot 60.

Sommige kinderen hebben in deze fase moeite met het omzetten van digitale cijfers naar de ‘analoge taal’. Bijvoorbeeld de cijfers 19:45 omzetten naar de woorden ‘kwart voor 8’ is een omschakelpunt die veel oefening vergt. Heeft je kind hier wat meer moeite mee? Dan is de leerlingenklok van Educo misschien de oplossing. Deze klok maakt op een overzichtelijke manier de koppeling tussen cijfers en taal.

Verder is het aan te raden veel met cijfertjes bezig te zijn, dit kun je stimuleren door spelletjes als rummicub en trinominos. Ook is het aan te raden om een horloge te kopen als je kind begint met klokkijken. Als je af en toe vraagt hoe laat het is, blijf je het klokkijken stimuleren! Hier vind je de leukste kinderhorloges!